Ελληνικές Επιστημονικές Δημοσιεύσεις 1996-2010, Βιβλιομετρική ανάλυση ελληνικών δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά
25.03.2012Η μελέτη με τίτλο «Ελληνικές Επιστημονικές Δημοσιεύσεις 1996-2010, Βιβλιομετρική ανάλυση ελληνικών δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά», αποτέλεσμα συλλογικής εργασίας, είναι η δεύτερη κατά σειρά, την έκδοση της οποίας καθιερώνει το ΕΚΤ, με σκοπό τη δημιουργία αξιόπιστης βάσης παρουσίασης και παρακολούθησης της εξέλιξης των στοιχείων που προσδιορίζουν το ερευνητικό περιβάλλον της Ελλάδας, συγκρινόμενο με το αντίστοιχο των χωρών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ. Στις προθέσεις μας είναι να συμμετέχουμε με στοιχεία στην ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και την κατανόηση των ικανοτήτων του ελληνικού συστήματος ‘Ερευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΕΤΑΚ).
Οι επιστημονικές δημοσιεύσεις σε περιοδικά, αποτελούν τον παραδοσιακό δείκτη της ερευνητικής δραστηριότητας. Το αποτέλεσμα της ερευνητικής δραστηριότητας, είθισται να αξιολογείται με βάση την ποσότητα των επιστημονικών άρθρων που παράγει και του μεριδίου που τα άρθρα κατέχουν στον παγκόσμιο χάρτη, του μεριδίου των αναφορών που λαμβάνουν, των συνεργασιών που διαμορφώνονται για την παραγωγή τους.
Φυσικά, τα άρθρα σε διεθνή περιοδικά δεν είναι τα μόνα αποτελέσματα της ερευνητικής δραστηριότητας. Άρθρα σε εθνικά επιστημονικά περιοδικά, βιβλία, μονογραφίες, μελέτες, συνέδρια, πατέντες, εργασίες στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής δραστηριότητας, αποτελούν στοιχεία που απαιτείται να συλλεχθούν και να τύχουν επεξεργασίας ώστε να είναι δυνατή μία πιό ολοκληρωμένη αποτύπωση της ερευνητικής δραστηριότητας. Επιπλέον δεδομένα που σχετίζονται με τη χρήση πληροφοριακών πηγών μέσω του Διαδικτύου παράγουν επίσης στοιχεία που έχουν αρχίσει να καταγράφονται και να απεικονίζονται με δείκτες.
Παρόλα αυτά η χρήση των βιβλιομετρικών δεικτών που βασίζονται στην ανάλυση των δημοσιεύσεων σε επιστημονικά περιοδικά, έχει μακρά παράδοση για τη μέτρηση της ερευνητικής δραστηριότητας σε εθνικό επίπεδο και καταγράφεται τόσο στη βιβλιογραφία με τη συνεχή εξέλιξη των δεικτών και των μεθοδολογιών που αναπτύσσονται για τη χρήση τους, όσο και από την πληθώρα των μελετών που εκδίδονται σε συστηματική βάση από αρκετές χώρες.
Στην παρούσα μελέτη προσδιορίζονται οι καθιερωμένοι βιβλιομετρικοί δείκτες που αποτυπώνουν την τρέχουσα πραγματικότητα της ελληνικής ερευνητικής δραστηριότητας, με τρόπο αξιοποιήσιμο στο επίπεδο της διαμόρφωσης πολιτικών, έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας. Τα κύρια ευρήματα που παρουσιάζονται προέκυψαν από την ανάλυση και επεξεργασία στοιχείων που αντλήθηκαν από τις βάσεις δεδομένων της Thomson Reuters αφού υπέστησαν τον απαιτούμενο «καθαρισμό».
Η έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων ΕΤΑΚ για την Ελλάδα από το 2007 έως σήμερα δεν επέτρεψε τον προσδιορισμό και άλλων καθιερωμένων δεικτών που σχετίζονται με την παραγωγικότητα στη βάση του ερευνητικού δυναμικού και του ισοδύναμου πλήρους απασχόλησης, και την απόδοση της ερευνητικής δραστηριότητας με βάση τη χρηματοδότησή της. Δεδομένου ότι η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας κινείται άμεσα για τη συγκέντρωση των σχετικών στοιχείων, εκτιμούμε ότι στην επόμενη έκδοση θα είμαστε σε θέση να τους προσδιορίσουμε ώστε να υπάρχει πλήρης αντιστοίχηση με τις μελέτες που γίνονται από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η μελέτη περιλαμβάνει αναλυτικά στοιχεία για 81 φορείς που ομαδοποιούνται σε 8 κατηγορίες. Η εικόνα των φορέων δίνεται με βάση τους δείκτες που παρουσιάζουν, αλλά και συγκριτικά με τους άλλους φορείς της κατηγορίας που ανήκουν και του συνόλου των φορέων της μελέτης.
Για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της μελέτης, επιλέχθηκε η ηλεκτρονική έκδοση, η οποία με τον τρόπο που υλοποιήθηκε επιτρέπει στους αναγνώστες πολύπλευρη και πλήρη κατανόηση των αποτελεσμάτων. Η διαδραστικότητα των διαγραμμάτων μας επέτρεψε να «δώσουμε» πολύ περισσότερη πληροφορία από ότι θα μπορούσε να παρουσιαστεί σε μία έντυπη έκδοση, χωρίς να καταστεί «κουραστική» για τον αναγνώστη. Η ανάπτυξη του ηλεκτρονικού περιβάλλοντος της έκδοσης κατέστη δυνατή με την αξιοποίηση ανθρωπίνων πόρων του έργου Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας – Κοινωνικά Δίκτυα / Περιεχόμενο Παραγόμενο από Χρήστες.
Λόγω του ότι αυτού του τύπου οι μελέτες είναι σχετικά νέες σε διεθνές επίπεδο, αλλά και σε εθνικό ακόμη περισσότερο, υπάρχουν πολλά θέματα που είναι ανοικτά σε ποικίλες ερμηνείες. Για το λόγο αυτό έχει προβλεφθεί σε κάθε κεφάλαιο της έκδοσης η δυνατότητα υποβολής σχολίων από τους αναγνώστες. Πρόθεσή μας είναι να συγκεντρώσουμε και να δημοσιοποιήσουμε τα σχόλια τα οποία ελπίζουμε ότι θα συμβάλλουν σε ένα δημιουργικό διάλογο.
Εύη Σαχίνη
Πηγή: http://metrics.ekt.gr/el/report02/index